Zdjęcie ołtarza przed II wojną światową
Zdjęcie ołtarza rok 2019
Zdjęcie ołtarza rok 2023
., konsekrowany w 1509 r. jest najstarszym i
najcenniejszym z ołtarzy katedry fromborskiej.
Pośrodku szafy ołtarzowej znajduje się figura Najświętszej Maryi Panny
w typie dziewicy apokaliptycznej, która czule trzyma na
rękach
Dziecię Jezus jednocześnie podając Zbawiciela człowiekowi. Dwaj
aniołowie podtrzymują jej koronę. Na skraju jej płaszcza majuskułowy
napis inwokacyjny:: "Regina caeli laetare alleluja, ora pro nobis. -
Gloria laus et honor Tibi sit, quae genuisti Salvatorem Christum
Dominium nostrum, qui verbo saecula fecit. - Królowo nieba,
raduj się alleluja, módl się za nami. Chwała, sława i cześć
niech będzie Tobie, Która zrodziłaś Zbawiciela, Chrystusa,
Pana
naszego, Który słowem stworzył świat.
Opis
ołtarza, historia i losy po II wojnie światowej
Sceny pasyjne
W swej ponad 500 letniej historii istnienia, ołtarz zmieniał swoje
miejsce czterokrotnie:
| 1. |
W
prezbiterium przez 243 lat (1509 - 1752) pełnił rolę ołtarza
głównego. W tym czasie kanonikiem kapituły katedralnej był
Mikołaj Kopernik (1497 - 1543). Jest to także okres wojen szwedzkich w
XVII wieku, kiedy ołtarz został bardzo uszkodzony. |
| 2. |
W
kruchcie zachodniej przez 155 lat (1752 - 1907). |
| 3. |
W nawie
północnej, w części zachodniej przez 88 lat (1907 - 1995). |
| 4. |
W nawie
północnej naprzeciw kruchty południowej od 2004 r. do chwili
obecnej. |
Konserwowany po wojnie po raz pierwszy w latach 1956 - 1959 w
toruńskich pracowniach konserwacji zabytków. Ponowne prace
restauracyjne prowadzono z przerwami od początku lat dziewiędziesiątych
XX wieku w pracowniach konserwacji zabytkow w Gdańsku. Poliptyk został
poddany konserwacji w latach 1992 - 1995 ze środków
Ministerstwa
Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Totalizatora Sportowego oraz
Towarzystwa Przyjaciół Fromborka.
W 2003 roku odnaleziono na strychu dwie figur apostołów.
Figury
były w bardzo złym stanie. Rozległe ubytki oraz silnie zdezintegrowana
struktura drewna w wyniku działalności owadów i obecności
mikroorganizmów, wymagały szczególnie troskliwego
traktowania. Prace w pierwszej kolejności polegały na
zabezpieczeniu i wzmocnieniu strukturalnym drewna. Następnie wykonano
rekonstrukcje podstaw rzeźb oraz głowy. Naniesiono nowe polichromie
oraz złocenia. Wykonano także rzeźbę anioła podtrzymującego koronę
Madonny w środkowej kwaterze poliptyku. Prace konserwatorskie wykonano
pod kierunkiem Witolda Konratiuka.
W latach 2019 - 2020 r. dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i
Dziedzictwa Narodowego poddawano pracom konserwatorskim skrzydła
poliptyku wraz
zachowanymi figurami i scenami: Zwiastowanie, Pokłon Trzech
Króli. W figurach Matki Bożej i Dzieciątka Jezus były daleko
posunięte zniszczenia drewna. Trzymały się one jedynie na cieniutkiej
warstwie zewnętrznej, wnętrze było pyłem. Wykonano otwory w policzku i
w brzuszku by delikatnie nie niszcząc zewnętrznej powłoki wyssać
"przetworzone" przez szkodniki drewno. Prace konserwatorskie
przeprowadzono w pracowni państwa Aleksandry i Edgara
Pill'ów.
Płaskorzeźbione sceny z życia Maryi: 
